دیپلوماسی فعال تورکیه فرانسه و ارمنستان به اصطلاح در قتل عام1914
Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy ise şu yanıtı verdi: “Soykırım gerçek. Görmezden gelemeyiz. Türkiye de bunu biliyor ama siyasi nedenlerle reddediyor.”
ERMENİSTAN ziyaretinde Türkiye’ye seslenerek bir an evvel soykırımı tanıması çağrısında bulunan Nicolas Sarkozy, Ankara’dan kendisinin cumhurbaşkanlığı süreci sona ermeden Ermeni soykırımını tanımasını beklediğini söyledi.
Ziyaretinin ikinci gününde Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan ile ortak bir basın toplantısı düzenleyen Sarkozy, “Ermeni soykırımını inkârı suç sayacak yasa için takvim nedir” sorusuna “Türkiye gibi büyük bir ülke tarihinin karanlık sayfasını kabul etmeli. Takvime gelince, kimseye ültimatom vermek, takvim koymak gibi bir pozisyonumuz olamaz. 1915’ten 2011’e kadar geçen zaman zaten bu konuda beklenenin yapılması için yeterince uzun bir zaman. Fransa, Türk kamuoyu ve hükümetinin tepkisini bekleyecek. Ama bir yanıt alamazsa hızla davranmamız lazım. Cumhurbaşkanlığı dönemi sona ermeden inkâr yasasını gündeme getiririz” yanıtını verdi.
Ermenice ‘Soykırım’ dedi
Sarkozy daha sonra Sarkisyan ile birlikte Erivan’daki “Fransa Meydanı’nda” çok sayıda kişiye hitap etti. Sarkozy’nin, en çok Ermenice olarak söylediği “Bu bir soykırımdır” sözü alkış aldı. Halka hitabın ardından meydanda Fransız heykeltıraş Rodin heykelinin açılışını yapan Sarkozy, geziyi Fransız ekibiyle izleyen tek Türk gazete olan Hürriyet’in sorularını yanıtladı.
Barış için risk almalıHürriyet’in “(Türkiye soykırımı tanısın) Bu samimi bir çağrı mı? Yoksa başka nedenleri mi (seçimler) var” sorusuna, “Soykırım bir gerçek. Artık Türkiye bunu yapmalı. Bu gerçeği dünyada kimse reddetmiyor. Meydanlarda en çok alkış alan bölümü gördünüz. Halkın böyle bir talebi var. Bunu görmezden gelemeyiz. Türkiye de bunu biliyor ama politik nedenlerle reddediyor. Bunu Başbakan Erdoğan’a da söyledim. Ben ne inanıyorsam onu söyledim, Erdoğan da bana ne düşünüyorsa söyledi. Sanırım Fransa’nın bu konuda önemli bir misyonu var ve bu sorunun bir an evvel çözülmesi için harekete geçmesi için en önemli ülke. Çağrıma bir yanıt umut ediyorum. Almanya ve Fransa, 2’nci Dünya Savaşı’nın ardından, dünyanın en büyük soykırımından sonra bugün Avrupa’nın en yakın iki müttefiki olmayı başardı. Barış için risk alınmalı. Türkiye soykırımı tanımalı” dedi.
Pimi çekilmiş el bombası atacağım
Le Figora gazetesi, Sarkozy’nin Ermenistan’ın başkenti Erivan’a giderken gazetecilere yaptığı açıklamalarda “Pimi çekilmiş bir el bombası atacağım” dediğini öne sürdü.
Oysa Elysee kaynakları gezi öncesi son derece açık biçimde “Türkiye ile savaşa girmeyeceğiz” mesajı vermişti. Ancak diasporayla aynı uçakta Erivan’a gelen Sarkozy, sert bir çıkış yaptı. Şimdi Fransız diplomasisi, iki ülke arasında yeni bir kriz yaşanmaması için çalışıyor. Elysee Sarayı, Türkiye’nin Paris Büyükelçisi Tahsin Burcuoğlu ile randevulaşırken, Ankara’da bulunan İçişleri Bakanı Claude Gueant da Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve hükümetle konuyu tartıştı.
Aznavour: ‘Soykırım’dan sıkıldım
Ermenistan’da Sarkozy’ye evsahipliği yapan Ermeni şarkıcı Charles Aznavour, Les Nouvelles d’Armenie Dergisi’ne yaptığı açıklamada, “Soykırım lafı sıktı. ‘Soykırım’ sözü kullanılmadan önce kullanılıyordu? Ermeni katliamı mı? Eğer Türkler, ‘soykırım demek istemiyorsa, o zaman Ermeni katliamını kabul ettirin. Ermenistan-Türkiye sınırını açacak başka bir kelime
هورریئت موهابیری، دیاسپورا اویلاری ایچین ائرمئنیستان’ا گیتتیغی سؤیلئنئن سارکوزی’یئ ائریوان’دا سوردو: “‘تورکیئ سویکیریمی تانیمالی’ سامیمی بیر چاغری می؟ یوکسا باشکا نئدئنلئری می وار.”
فرانسا جومهورباشکانی سارکوزی ایسئ شو یانیتی وئردی: “سویکیریم گئرچئک. گؤرمئزدئن گئلئمئییز. تورکیئ دئ بونو بیلیور آما سیاسی نئدئنلئرلئ رئددئدیور.”
ائرمئنیستان زیارئتیندئ تورکیئ’یئ سئسلئنئرئک بیر آن ائووئل سویکیریمی تانیماسی چاغری‌سیندا بولونان نیجولاس سارکوزی، آنکارا’دان کئندی‌سی‌نین جومهورباشکان‌لیغی سورئجی سونا ائرمئدئن ائرمئنی سویکیریمینی تانیماسینی بئکلئدیغینی سؤیلئدی.
زیارئتی‌نین ایکینجی گونوندئ ائرمئنیستان دئولئت باشکانی سئرژ سارکیسیان ایلئ اورتاک بیر باسین توپلانتی‌سی دوزئنلئیئن سارکوزی، “ائرمئنی سویکیریمینی اینکâری سوچ سایاجاک یاسا ایچین تاکویم نئدیر” سوروسونا “تورکیئ گیبی بوگوک بیر اولکئ تاریهی‌نین کارانلیک سایفاسینی کابول ائتمئ‌لی. تاکویمئ گئلینجئ، کیمسئیئ اولتیماتوم وئرمئک، تاکویم کویماک گیبی بیر پوزیسیونوموز اولاماز. 1915’تئن 2011’ئ کادار گئچئن زامان زاتئن بو کونودا بئکلئنئنین یاپیلماسی ایچین یئتئرینجئ اوزون بیر زامان. فرانسا، تورک کاموویو و هوکومئتی‌نین تئپکی‌سینی بئکلئیئجئک. آما بیر یانیت آلامازسا هیزلا داورانمامیز لازیم. جومهورباشکان‌لیغی دؤنئمی سونا ائرمئدئن اینکâر یاساسینی گوندئمئ گئتیریریز” یانیتینی وئردی.
ائرمئنیجئ ‘سویکیریم’ دئدی
سارکوزی داها سونرا سارکیسیان ایلئ بیرلیکتئ ائریوان’داکی “فرانسا مئیدانی’ندا” چوک ساییدا کیشیئ هیتاپ ائتتی. سارکوزی’نین، ائن چوک ائرمئنیجئ اولاراک سؤیلئدیغی “بو بیر سویکیریم‌دیر” سؤزو آلکیش آلدی. هالکا هیتابین آردین‌دان میداندا فران‌سیز هئیکئلتیراش رودین هئیکئ‌لی‌نین آچیلیشینی یاپان سارکوزی، گئزیگی فران‌سیز ائکیبیلئ ایزلئیئن تئک تورک گازئتئ اولان هورریئت’ین سورولارینی یانیتلادی.
باریش ایچین ریسک آلما‌لی
هورریئت’ین “(تورکیئ سویکیریمی تانی‌سین) بو سامیمی بیر چاغری می؟ یوکسا باشکا نئدئنلئری می (سئچیملئر) وار” سوروسونا، “سویکیریم بیر گئرچئک. آرتیک تورکیئ بونو یاپما‌لی. بو گئرچئغی دونیادا کیمسئ رئددئتمیور. میدان‌لاردا ائن چوک آلکیش آلان بؤلومو گؤردونوز. هالکین بؤیلئ بیر تالئبی وار. بونو گؤرمئزدئن گئلئمئییز. تورکیئ دئ بونو بیلیور آما پولیتیک نئدئنلئرلئ رئددئدیور. بونو باشباکان ائردوغان’ا دا سؤیلئدیم. بئن نئ اینانییورسام اونو سؤیلئدیم، ائردوغان دا بانا نئ دوشونویورسا سؤیلئدی. سانیریم فرانسا’نین بو کونودا اؤنئم‌لی بیر میسیونو وار و بو سورونون بیر آن ائووئل چؤزولمئسی ایچین هارئکئتئ گئچمئسی ایچین ائن اؤنئم‌لی اولکئ. چاغریما بیر یانیت اوموت ائدیوروم. آلمانیا و فرانسا، 2’نجی دونیا ساواشی’نین آردین‌دان، دونیانین ائن بوگوک سویکیریمین‌دان سونرا بوگون آوروپا’نین ائن یاکین ایکی موتتئفیکی اولمایی باشاردی. باریش ایچین ریسک آلینما‌لی. تورکیئ سویکیریمی تانیمالی” دئدی.
پیمی چئکیلمیش ائل بومباسی آتاجاغیم
لئ فیگورا گازئتئسی، سارکوزی’نین ائرمئنیستان’ین باشکئنتی ائریوان’ا گیدئرکئن گازئتئجیلئرئ یاپتیغی آچیکلاما‌لاردا “پیمی چئکیلمیش بیر ائل بومباسی آتاجاغیم” دئدیغینی اؤنئ سوردو.
اویسا ائلیسئئ کایناک‌لاری گئزی اؤنجئسی سون دئرئجئ آچیک بیچیمدئ “تورکیئ ایلئ ساواشا گیرمئیئجئغیز” مئساژی وئرمیشتی. آنجاک دیاسپورایلا آینی اوچاکتا ائریوان’ا گئلئن سارکوزی، سئرت بیر چیکیش یاپتی. شیمدی فران‌سیز دیپلوماسی‌سی، ایکی اولکئ آراسیندا یئنی بیر کریز یاشانماماسی ایچین چالیشییور. ائلیسئئ سارایی، تورکیئ’نین پاریس بوگوکئل‌چی‌سی تاهسین بورجووغ‌لو ایلئ راندئوولاشیرکئن، آنکارا’دا بولونان ایچیشلئری باکانی جلاودئ گوئانت دا جومهورباشکانی عبدالله گول و هوکومئتلئ کونویو تارتیشتی.
آزناووور: ‘سویکیریم’دان سیکیلدیم
ائرمئنیستان’دا سارکوزی’یئ ائوساهیپلیغی یاپان ائرمئنی شارکیجی جهارلئس آزناووور، لئس نوووئللئس د’ارمئنیئ دئرگیسی’نئ یاپتیغی آچیکلامادا، “سویکیریم لافی سیکتی. ‘سویکیریم’ سؤزو کوللانیلما‌دان اؤنجئ کوللانیلییوردو؟ ائرمئنی کات‌لیامی می؟ ائغئر تورکلئر، ‘سویکیریم دئمئک ایستئمیورسا، او زامان ائرمئنی کات‌لیامینی کابول ائتتیرین. ائرمئنیستان-تورکیئ سینیرینی آچاجاک باشکا بیر کئلیمئ بولالیم” دئدی.
bulalım” dedi.
