خدمتان عارضم، اولین فرد اصلاحی دوران قاجار ،شاهزاده عباس میرزا بودند.که به حق در فکر استخدام مستشار های فرانسه و اتریش و سرو سامانی ولایت خود افتاد. که تاحدودی نیز موفق بود و اعزام اشخاص با صلاحیت جهت تعلیم و تربیت و آوردن دستگاه جاپ از عثمانی به خاطر تطبیق حروف تورکی و عربی و فارسی که انجام هم داد و منظم کردن قشون به فرم و اورپای همان عصر و در عین حال چون مقر حکومت ولاد آذر بایجان را داشت و تا حدودی نیز از مکر و حیله در بارهم دور بود و کار های ماندگاری نیز انجام دادند و به رفاه نسبی مردم نیز نائل آمد و شاهدش هم در متارکه روس و ممالک محروسه ایران که همه از خزانه خودو طلاجات و گوشواره و گردن بند زنان ایلات شاه سون و زنان و خانواده های آذر بایجان داد ، که فتح علی شاه قاجار ناراحت این موضوع هم شدند،که چرا این مبالغ عظیم را در وقتش به حضرتش نداده اند و ترازو معروف را خود در موزه تبریز سال ها قبل دیده ام. بعد مرحوم عباز میرزا، دومین شخص میرزا حسین خان سپه سالار به خاطر وجود اندیشه نو غربی از حاکمیت های آن دوره اورپائی در ذهنش بود که ذکرش رفته،و در دوره های بعد به امیر کبیر و مستشار الدوله و اخوند زاده می رسیم که توان تحلیل در این مقام نمی گنجد. اما دوره پهلوی اول به خاطر گسست فکر استیلای شرق بین عاقدین قرار داد 1907 یعنی روس و انگلیس از طرفی و رجل دربار قاجار که در راسش وثوق الدوله و سایرین و بهار ، که این آخری واقعا قابل تامل است شخص بهار؟ .اما قرعه فال ایران مداری می توانست به نام مرحومین میزاکوچک خان و یا خیابانی یا اسعد بختیاری ویا کس دیگر باشد ولی چون حضرات سواد سیاسی و تاحدودی متفکر در اندیشه حکومت داری بودند، استعمار به دنبال کسی می رفت که همیشه می روند. فردی را پیدا می کنند که بعد تثبیت خود تسمه از گرده اهل تفکر بکشد که کشید. از نویسندگان معاصر مسعود بهنود تا حدودی توانسته اسم های از اندیشمندان دوران دو شاه پهلوی ردیف کند که هر یک به تصور تاریخ می توانست یک ایران مدار توانا شود که شور بختانه همکی در گروه های سیاسی غیر مفید جذب وفنا شدند. دفاع از دوران پهلوی را بگذارید همان تلویزیون های لوس آجلسی کنند و زیبنده وب وزین شما و جوانی شما نیست، و از دست ما ها هم کاری ساخته نیست چون پنجاه سال نخبه کشی سیستم گذشته و دوران قاجار به حد کافی توان تولید نیروی انسانی و فکر و اندیشه را از ایرانی جماعت گرفته. بعد تب جامعه از سال پنجاه هفت ، کم کم می رفت که باز آفرینی شود که مهاجرت اندیشه شروع میشود.لفظ شاهنشاه خو به معنی شاه شاهان است و متاسفانه شاهی دیگری که هیچ، متفکری هم در تمام ایالات دیگر نماند،و الا اگر ایالتی و به روایتی خودگردانی می بود، چه بسا مردمی آسوده بودیم، والا اندیشه چپ کجا را گرفته بود که نسق کشی اش به عهده محمد رضا شاه گذاشتند و هر اندیشه را به چپ راند و از گردونه خارج.زبان عربی و کردی و تورکی چه هیزمی به فردوسی فروخته ، که تقی زاده و علامه قزوینی و فروغی و بهار، شعر های منتسب به فردوسی را در هزاره گرامی داشت آن مرحوم به شهنامه چپاندند و از هول حیلم به دیک افتادند و بیت مشهور فردوسی که : همه تن به تن سر به دشمن دهیم
خطابه حریف مشهور فرمانده دشمن به لشگر ایران بود
به نام سرود ایران به کام رضا شاه دادند. و اشعار زبان مادری سعدی رحمت الله را که غیر فارسی بود، فروغی را پسند نیفتاد.
مگر می شوند زبان مادری ساعدی و براهنی و بهرنکی را بست و نویسنده عرب را ملخ خور گفت و اسلام و مسلمین به خاطر کاری که انجام نشده و هیچ گواهی هم ندارد، ملامت کرد ( اشاره به فرش بهارستان و سوزاندن کتاب )و کردی را به بارزانی پدر نسبت داد.راستی آن که عراب قطعه قطعه کردند اسمش چه بود؟، فرش بود یا قالی. اگر قالی است که کلمه تورکی است اگر فرش است و سجاده آن هم عربی است. آن کتاب های ابن ندیم گفته و ردیف کرده به چه زبانی نوشته شده بود در روی چه کنده شده بود که دوازده قرت سکوت ، چاپ تهران نشر کارنک سال 79 کتاب ناصر پورپیرار پاسخ آن همه ایران گردی بیهوده را ،داده.
دوست خوب من نوشتم و به عجله، و تنها دردی است مشترک ،این درد ایران ما. این موزائیک ایران با تفاوت اقوام زنده است و الا شاهی و شاهنشاهی ، ایران بدون ما ها می خواهند.برای تمام گفته هایم کتاب ها موجود است و نوشته ها حاضر.
خداوند فرموده ما شما را از تیره ها و اقوام گوناگون آفریده ایم
آرزوی سلامتی دارم برای همه آحاد این سرزمین .
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=771724&title=ergun-poyraz-istanbula-geldiginde-evimde-kalir
ترجمه سختی بود چون کلا مسئله حقوقی و قانون است و من هم کارآموز زبان بودم و هستم به علت کثرت مطالب اتفاقی در تورکیه در ماجرای ائر کنه گون و به اصطلاح کودتای یک گروه تند رو مللیت چی تا حال چیزی نمی دانستم غیر اخبار روزانه بر آن شدم که از یک روزنامه معتبر تورکیه ای به نام زمان قئزته سی مطالبی را بازبان الکن به خوانیم برای اینکه یادم به ماند ترجمه کردم و به یادگار در وب به نمایش می گذارم
| |||
زمان روزنامه سینن کوجورولن بیر مقاله
|
ائرگنه کون ترور اؤرقوتؤ (گروه)داعوا سنین توتوقلو سانیق لریندان تورک اورتودوکس پارتی خانه سی( حزب دئه ماخ میزاه لی) باسین سوجوسو سئوگی ائرنئرول، ساوونماسینین بیوک بولومونده پارت خانه نین تاریخینی آنلادیر.ائر گنه کون ترور اؤرقؤتؤ اویه آولمادیغینی و بو اؤرقؤت حاقیندا بیلگیسی بولونمادیغینی ادعا ائتدی. استانبول 13. آغیر جزاء محکمه سینده قؤرولان دؤننکی دورشمادا سانیق کورسوسونده سئوگی ائرنئرول واریدی.ساونماسینا" بوندان آلتی ایل اؤنجه سئوگیلی قارداشیم،دئیرلی دوستوم و مجادله آرکاداشیم نجیب خابلمیت اوغلو نو اوینین اؤنؤنده ظالیم جه قتل ائدیلر.انون پیریل –پیریل ذکاسیلا ائده می ین لر،اونوقتل ائده رئک سوستورولدی.یاشاسایدی اودا بیزیم له بیر لیک ده اولاجاقدی"آتا تورک ایلک و اینقلابلاری چئرچیوه سینده مجادله ائتمه سی ندن ایله یارغیلاندیغی ساوندا ( دفاییه سینده)، آتا تورک ون گنجلیق خطابه سیندن بولوم لر اوخودو.کندیسی اؤزئریندن تورک اوتودوکس پارتی خانه سینین یپارتمایلمایا( خراب ائله ماخا) چالیشدیغینی ادعا ائتدی.تورک اورتودوکس پارتی خانه سینین قورولوشو- قورتولوشو ساواشیندا کی توتومو و ده ده سی پاپا افتیم ین ساواشا الیشگین گوروشلری گونوسوندا آیرئنتلی (جداگانه) آچیقلامالاردا بولوندو.فنر روم پارتی خانه سی ایله یاشادیقلاری آنلاشمازلیقلاری اوزون- اوزون آنلاتدی:"فنر روم پارتی خانه سی ایچیمیزده کی ، تروا آتی، دیر" بیر سورو اؤنجه طرابوزون دا فنر روم پاتریغی بارزولمئس ون دا قاتیلاجاغی بیر فعالیت تشکیل ائدیمه سینی پلانلاندیغینی ،پروگراما بیر کسین اوتودوکس لارین گئمیله، راحیم کوچ و بارزولمئس ون دا هلیکوپتر لرله گئتمه یه پلانلادیغینی سویله دی:"گئمی طرابوزونا وارد لیغیندا مللیت چی لر گئمی ده کی لرین اینمه سینه ایزین وئر مه دیلر .طرابوزونون باشی او گون بو گوندور درد دن قورتولمادی. راهیب سانتارو جنایت ،هرانت دنیک ی اؤلدورئن لرین بو کند دن چیخماسی هامیسی میللی دئره نچی قیرماق ایچیندیر"
سئوگی ائرنئرول
تورک اورتودوکس پارتی خانه سینین باسین سوزجوسو.، ائر کنه گون ترور اؤرقؤتؤ قوروجوسی و یونئتیجیسی اولماق، تورکیه جمهوریت حکومتینه قارشی صلاح لی تحریک و کیشی سل( شخصی) وئریلیر حقوقا آیکیری( حقوقا ضد) اولاراق قیدآتماقلا سوجلانیر.
کونیا سلجوق ینورسیته ده کی آکادئمیسینلری فیشله دیغی شکلینده کی ادعا لاری قبول ائتمئدی.آکادئمیسینلرین لیسته سینی کندیسینین حاضر لامادیغینی ، ینورسیته ده کی بیری طرفیندن سی دی شکلینده گوندئرلدیغینی ایلئری سوردی. کندیسینده أله گئچیریلن ،ائر کنه گون دئرین، ایسملی یازینین، یازار اولان آرکاداشی برهان یلماز ین کتابینین بیر تاسلاغی(مسوده مینوت چرک نویس)سویله دی. ایش یئرینده بولونان ائرکنه گون توغونمانی دا مظفر تکین توتوقلاندیقدان سونرا آووکاتیندان ( وکیلیندن) آلدیغینی ساووندی. توتوق لا سانیق ائر گون پویراز ایل 2002 ده حابلئمی اوغلو نون جنازه سینده تانیشدیغینی آختاردی"ائر گون پویراز عائله دوستوم حابلئمی اوغلو نون منه یادگاردی استانبولآ گئلدیغیندا ائویمده قالیر"
ساوونماسینین تماملاماسین سئوگی ائر نئرولون چارپاز سورقوسونا گئچیلدی. ائر نئرول لا دوام ائدن ائرکنه گون سوروشدورماسی قاپسامیندا (داخیلینده) توتوقسوز سانیق اولان و قارا حرب اوخولوندن( نیروی زمینی دئماخ) اؤیرنجی و دورد تئغمن له( ستوان نیظامی درجه)الیشگیسی اولدوغونو ادعا ائدیلن نرمین آیدین لا نه جور تانشتلیغی سورولدو . 2-3 ایل اؤنجه تانیشدیغینی سویله دی .ساوجی نین "نریمان آیدین و کمال آیدینی 2003 ایلینده کیلیسیه چاغیرمیشسینیز"خاطیرلاتماسی اؤزه رینه "اولابیلر. چون کی آنکارا یا گئدیغیمدا گؤروشوردوق"دئدی پویراز ین دا بو گؤروشمه لرده بولونوپ بولونمادیغینی سورولدی. ائرگون پویراز لا آیدین قارداشلار گؤروشدوغونو آنلاتدی. سوروشدورما کاپسامیندا آرانان اسگی میللت وکیلی تورهان چومز له گوروشدوغونی سویله دی.
کلیسا ، اؤرقؤتون قرارگاهی
ادعا نامه یه گؤره ،تورک اورتودوکس پارت خانه سی اؤقؤتون گیزلی قرارگاهی. پارت خانه سیخ – سیخ ولی گوچوگ، مظفر تکین ، سوروشدورما سیراسیندا اؤلن قدوس اوککیر و م-فیکری قاراداغ ین دا آرالاریندا بولوندوغو کیشی لرین ده قاتیلدیغی توپلانتیلار یاپیلر .سئوگی ائرنئول،کیلیسه ده یاپیلان توپلاتیلارین گیزلی اولمادیغنی ساوونوپ( دفاع ایلئیب)،آیین لرده جمهور باشکانی و باشباکانی ایجون دعا ادیلدیغینی ادعا ائدی یور"آتا تورک ون یاپدیغی کیلیسه یپارتیلمایا چالیشیلماقدادیر .آتا تورک یاشاسییدی بونا چوج اؤزولوردی." دئیور. یوخاری دا کی فتوگراف دا ائرکنه گون سانیقلاریندان مظفر تکین ، خورشید تولان، فیکرت قرا داغ و حسین قوروم بیر آین سیراسیندا گورولییور.
تونجای گونی ین ایفاده سی آلیناجاق
دوروشمایا وئریلن آرانین آردیندان محکمه هیئتی باشکانی کوکسال شئنگون،آلینان قرار لاری آجیقلادی.هیئت بیان لاردا آدی گئچن و حقینده یاپیلان سوروش دور مانین دوسییاسی(پرونده) ایسته نن تونجای گونی ایله ایگیلی سوروشدور ما دوسیا سی گئلدیک دن سونرا بو کیشی نین یورد دیشیندا (مملکت دن خارج) ایفاده سینین آلینماسی یونه لیک حقوقی پرسه سینده باشلاتیلماسی قراره باغلی دی . دعوانین 25 دوروشماسیندا میت (سازمان امنیت تورکیه) مستشار لیقی نن یازی یازلاراق ،ترور اؤرقوتو اویه سی اولماق ،سوچلاماسیلا حقینده سوروشدورما آچیلان تونجای گونی هانکی کونومدا و زامان دیلیمنده بو کورومادا چالیشدیغینی سورولماسینا قرار وئریلمیشدی . هیئت ، گونی ایله ایلگیلی ملاقات کاست لرین ایستن مه سی کونوسوندا فاتح جمهوریت باش والی لیقیندان هنوز جواب گئلمئدیغینی آختاردی . آیری جا توتوقلی سانیق لاردان کمال کئرینجه سیز ین طالبی دوغرولتوسوندا ، دانیش تای سالدئری سیندا حیاتینی غیب ائدن(اولموش) حاکیم مصطفی یوجل اؤزبیلگین نین جنازه توره نینده میدانا گئلدی ادعا ائدیلن اولای لارلا ایلگیلی وارسا جرایم اوراق لارینین و اولای لارا الیشگین گؤرونتلرین ایستنمه سی ایچون آنکارا امنیت مدیر لوقونو یازی یازیماسی قرارلاش تریلدی.
...در گفتگوئی می فرماید
در کتاب زبان باز
در کتاب زبان باز، نشان دادن تنگناهای فنی زبانهای تحلیلی برای ساخت- و- پرداخت واژگان ترکیبی و اشتقاقی و همچنین رابطه زبان و زیستبوم فرهنگی آن، در حقیقت، هشداریست به فارسیزبانان، که زبانشان یک زبانِ تحلیلیست وابسته به زیستبوم فرهنگیِ پیشامدرن. یعنی برای مدرنگری خود و کارامدی در این پهنه هم تنگناهای زبانی دارد و هم تنگناهای فرهنگی. کتاب زبان باز با پیگیری و طرح چگونگی بالیدن زبانها در بستر پیدایش مدرنیت، میخواهد درامدی باشد به اندیشیدن به این هر دو وجه زبان ما. باری، در ویرایش دیگری از این کتاب در نظر دارم که مسائل زبان فارسی را از این دیدگاه جمعبندی کنم
زباننگارهها هم میتوانند در چهرهبخشی تاریخی به زبانها اثرگذار باشند. پراکنش زبان نگاره لاتینی در اروپا و ترانویسی واژگان یونانی به آن از روزگار باستان، جذب واژگان این دو زبان را در زبانهای مدرن بسیار آسان کرده است (البته رابطه تاریخی و فرهنگی با آن دو زبان را هم نباید فراموش کرد). همچنان که یکی بودن زباننگاره فارسی و عربی راه ورود بیپایان واژههای عربی را به فارسی هموار کرده بود. ترکها که زباننگاره لاتینی را پذیرفتهاند، واژههای زبانهای اروپایی را در زبان خود بسیار آسانتر از ما و عربها میپذیرند
لقمان: تقلیل مسالهی عقبماندگیِ ما به مسالهیِ باز نبودن زبان، آیا نوعی تقلیل معنا نیست؟ به باور من مشکل ما بیشتر در ساحتِ اندیشه است تا زبان. مثلاً با اینکه زبانِ رسمیاکثر کشورهایِ افریقایی یکی از زبانهای بستر مدرنیت، بویژه فرانسه است، بنا بر زاویهای که شما مساله را طرح میکنید نمیبایست مسالهیِ عقبماندگی میداشتند، چراکه از یک زبان باز برخوردارند. بنابراین، آیا فروکاستِ مسألهیِ ما به مسالهای صرفاً زبانی، ما را به بیراهه نمیکشاند؟
آشوری: طرح مسائل زبانی هرگز به معنای فروکاستن همه مسائل به مساله زبان نیست. بلکه تأکید بر اهمیت مساله زبان در میان مسائل است. زبانها همگی، در پایه، زبانِ گذران زندگی، وراجی یا ابزار برآوردنِ نیازهای روزانهاند، و از این جهت چندان فرقی میان زبانِ فرانسه و انگلیسی و زبان قبیلههای افریقایی یا هر جای دیگر نیست
لقمان: مسالهی دیگر این است که زبانهایِ باز بر اثرِ گسترشِ افقِ فرهنگ روزآمد شدهاند، ولی آنچه که از کتاب زبانِ باز شما برمیآید این است که شما برآنید تا از طریقِ گسترش افق زبان به گسترش چشماندازهایِ فرهنگی دست یازید. این موضوع را چگونه شرح میدهید؟
آشوری: رابطه زبان و فرهنگ، دوسویه و درهم تنیده است. فرهنگ برحسب نیازها و فضای خود زبان میآفریند یا زبان خود را فضای ویژه میبخشد، همچنین زبان با باز بودن یا باز شدن به روی فرهنگ دیگر میتواند سازمایههای تازه فکر، فرهنگ و رفتار را از آن وارد فضای فرهنگ بومی کند و آن را دیگرگون کند. این بستگی به وضع تاریخی جامعهها دارد. فرهنگهای فرادست از راه زبانهای خود به فرهنگهای فرودست زور میآورند تا جایی که زبانشان زبانهای فرودست را از میدان به در میکند و جانشینشان میشود. فرهنگ مدرن از راه زبان وارد فضای فرهنگ و ذهنیت مردمان پیشامدرن میشود. در نتیجه زبانشان باید بُردار آن فرهنگ به درون فضای فرهنگی بومی شود. بنابراین، بیمدرن شدن زبان، جذبِ خودآگاهانه و سنجیده دستاوردهای فرهنگ مدرن ممکن نیست.
لقمان: اگر موافق باشید روی مساله زبان فارسی تمرکز بیشتری کنیم. بهقولی بزرگترین میراثهایِ ادبیِ جهان به زبان فارسی نوشته شده است. به نظر شما چگونه میتوان از این میراثِ شگفتِ ادبیِ، برای مدرن کردن زبان فارسی بهره برد؟ و اصلاً رابطهی زبان ادبی و زبان علمی چیست؟
آشوری: اینکه زبان فارسی میراث شاعرانه- عرفانی بزرگی دارد گفت- و-گو ندارد. اما اینکه این میراث «بزرگترینِ میراثهای ادبی جهان» است، من نمیتوانم داوری کنم. برای چنین داوری، کسی باید باشد که همه ادبیات جهان را بشناسد. به هر حال، من چنان کسی نیستم.و امّا در مورد اینکه از این میراث میتوان برای مدرن کردن زبان فارسی بهره برد، پاسخ من مثبت است، اما نه اینکه گمان کنیم تمامی مساله را با این میراث میتوان حل کرد. چنین گمان نادرستی در میان فارسیزبانان هست و از پرسش شما هم چنین گمانی برمیآیدو از این گمان نادرست دست برداشت که زبان فارسی با توانایی ترکیب سازیاش میتواند به همه آنها پاسخ گوید و برای آنها برابرسازی کند. در قلمرو علوم انسانی و فلسفه، به گمان من، میباید به فکر برابرسازی بود.باید دید که تجربه ایشان در جامعه علمی ایرانی به کجا خواهد کشید. و اما، برای گسترش دامنه توانشهای زبانیمان با زنده کردن برخی پیشوندها، پسوندها و ستاکهای باستانی در زبان کنونی موافقام و این کار را تا حدودی در فرهنگ علوم انسانی کردهام؛ اما این کار را باید با نرمش بسیار و گام به گام کرد تا اهل زبان را نرماند. از جمله این کارها در آن فرهنگ گسترش کاربردِ پیشوندهای تَرا- و پیرا- ست که فرهنگستان دوم در «ترابری» و «پیراپزشکی» زنده کرد.در پهنه زبان آنچه به دنبال انقلاب رخ داده، به دلایل جامعه شناختی - که این جا جای پرداختن به آنها نیست - به عکس آنچه بسیاری میپندارند، کنار گذاشته شدن زبان حوزوی سنتی و مدرنتر شدن و، در نتیجه، فارسیتر شدن آن زبان است. فشار شرایط انقلابی و شکلگیری ساختار قدرت تازه و نیاز به تولید گفتمانهای تازه در همه زمینهها با منطق سخنوری مدرن، از جمله سخنوری انقلابی، زبان فارسی را در کل از زبان سنتی دور و بسیار مدرنتر کرده است.
آینده زبان فارسی بستگی به بسیاری عوامل سیاسی و فرهنگی دارد که آینده هیچیک از آنها روشن نیست. آنچه از دست کوته یک پژوهنده گوشهنشین چون من برمیآید، اندیشیدن به مساله و کوشش برای خودآگاهی به جنبههای زبانی و فرهنگی آن است و طرح آنها. اما سرنوشت آینده چنین کارهایی چه بسا بستگی به بخت و اقبال دارد و از دست ما خارج است.
زیر کلماتی که علامت گذاری شده به نظر می رسد کار و زحمت خود استاد است و بعضی هایش هم در نوشتار و گفتار ها تثبیت شده، مثل گفتمان