ارتجاع سرخ و سفید و بنفش
ادبیات دا بیر باخیش
ارسان ارئل
دیل سیاستی اولمایان بیر اولوس، اؤلوم یاتاغینا
دوشموش سایری‌دیر
شئکیسپئر "سؤز، سؤز، سؤز" دئیه‌رک کندلی دیلی ساییلان اینگیلیز دیلنده 29 مین سؤزله بنزرسیز بیر قالا تیکدی. لورد بایرون ایسه بونا اینانماییب " دوغانین گیزم‌لرینی" آنلاتدیغی بیتیگی‌نین اؤن سؤزونده بئله یازدی. "آنا دیلیم اینگیلیزجه‌دیر. آنجاق اینگیلیزجه یازما اولاناغیم یوخ‌دور. اینگیلیزجه کندلی دیلی اولدوغون‌دان بئله گئرچک‌لری آنلادا‌جاق سؤزلری ده یوخ‌دور. او سؤزلری دوزلده‌جک گرک‌لی آلت یاپی‌سی دا یوخ‌دور. آیریجا آلت یاپی‌سی اولسایدی بئله یئنه یازماق ایستمزدیم. چون ، بیلیم دیلی لاتینجه‌دیر. منسه یوز ایللر سونرا اینسان‌لارین اوخویوب آنلایا بیلجیی بیر بیتیک یازماق ایستیرم.اؤزومه سایقیم‌دان دولایی یئنه اینگیلیزجه یازمادیم.چون ، اینگیلیزجه سون‌سوزا کیمی بیر بیلیم دیلی اولمویا‌جاق‌دیر".
شئکسپئرین اؤز دیلینه اینانیب ، یاپیت‌لاریندا بول‌لو سؤز اولاناغین‌دان یارارلانماسی اونو اینگیلیز دیلی‌نین تانری‌سینا چئویردی. اینگیلیزلر ایسه بو گیزم‌لی سؤز، دوشونجه اوزمانینین کؤلگه‌سی ایله بیلیمسل دیل بیلگی‌سینه ساریلا‌راق گونوموزون آجونوندا دیل ائگمئن‌لیگینه وارماقدا‌دیرلار. بو گون لاتینجه اؤلموش، اونون قالیت‌چی‌لاری(واریس‌لری) اولان فران‌سیزلار ایسه دیل‌لرینی اینگیلیزجه‌دن قوروماق اوچون،" دیلی قوروما یاساسی" چیخارمیش‌لاردیر.
تورکجه ایسه نئچه یوز ایللرینی خاقان‌لارینین، ل. بایرون کیمی دوشونن دوشونورلری‌نین اؤگئی‌لیگینه قیسیلسا دا، اولوسون ایستمی ایله گونوموزه وارمیش‌دیر. تورک دیلی‌نین وارسیل (زنگین) گئچمیشی ایله کؤکنجیل دیل دوزنی ائله‌جه ده دوغال قایناق‌لی یاپی‌سی آیاخدا دورماسینا کؤمک ائتمیش‌دیر.
خاقان‌لاری کیمی اؤزگه‌چی‌لییه وورغون قوشوق‌چولارلا (شاعرلری) دوشونورلری‌نین یارادیجی‌لیق‌لاری، تورک اولوسونون بللیینه (یادداشینا) ایشلمدیگین‌دن دیل‌لرینه ده آخمامیش‌دیر. تورکون یاشام یاپی‌سینا اویمایان دوشونجه‌لرله بوغاز، آغیز دوزنینی پوزان اؤزگه سؤزلر ده اولدوغو کیمی منیمسنممیش‌دیر. تورک اولوسونا قوندارما یاراشیق‌سیز بیر یاماخ کیمی گؤرونن " دیوان ادبیاتینی" اؤرنک وئرمک اولار. گنلده عرب، فارس یاشامییلا دوشونجه دوزنی‌نین یانسیماسی اولان او یازینی (ادبیاتی) تورک توپلومو بیلینج‌سیز اولسا دا اؤزون‌دن اوزاق توتموش‌دور. آنجاق بونون ترسینه، اؤز قوشوق‌چولارینین قوشما‌لارینی، بایاتی‌لارینی، گارای‌لی‌لارینی آنا سوتو کیمی دامارلارینا آخیتمیش، اونلاری قوشاق‌دان (نسیل‌دن) قوشاغا آختارمیش‌دیر. بوردا آنا ائتگن ، " دیوان ادبیاتیندا" ایشلنن سؤزلرین تورک بللیینده ائلجه ده یاشامیندا بیر یئری اولمامیش‌دیر. دیل‌چی‌لر سؤزلرین یارانماسیندا سؤیلوین (میتولوژی‌نین)، دوغانین (طبیعتین)، یاشامین، اینانجین، دوشونجه‌نین ائتگن اولدوغونو ساوونارلار. بونا گؤره ده تورک اولوسو یارانما‌لاریندا قاتقی‌سی اولمایان سؤزلری منیمسمکده چتین‌لیک چکمیش، اؤز یاشامیندا باریندیرمامیش‌دیر.
گونوموزده تئکنولوژی‌نین گلیشمه‌سیله دیل‌لر ده گلیشمه‌ده‌دیرلر. ایلده دیل‌لرین سؤز داغارجیغینا نئچه مین سؤز آرتیریلیر. گلیشمیش اؤلکه‌لرین دیل سیاست‌لری اؤزگه سؤزلری اؤلکه‌یه گیرمه‌دن اؤزلشدیریب، توپلوم‌لارینا منیمسه‌ده‌رک سونارلار. آنجاق گئرییه قالمیش اؤلکه‌لرده بو سیاست اولمادیغینا گؤره اؤزگه سؤزلری او اؤلکده دیل سؤمورگه‌چی‌لیگینه بویون ایمه‌لی اولور. دیل اولوس تانیملانماسیندا (تعریفینده) قوشقوسوز بیرینجی ائتگن‌دیر. بیر اولوسون، اولوسال کیم‌لیگی‌نین باشیندا گلن دیل پوزولارسا او اولوس یوخ اولماغا اوز توتار. ماییستئرئ، "بیرئی‌لرله (شخص‌لرله) توپلومون پوزولماسی اؤنجه اؤزونو دیلین پوزولماسیندا گؤسترر" دئییر. آنا آنلاشیم آراجی اولان دیل پوزولارسا توپلوم آنلاچمادا چتین‌لیک چکر، اؤلکده چئشیت‌لی سورون‌لارا ندن اولار. کونفئسیوس بو گئرچغی بئله یوروم‌لار. " بیر اؤلکه‌نین یؤنتیمینی اله آلاسیدیم ایلک ایشیم اورانین دیلینی گؤزدن گئچیرمک اولاردی. دیلده اسکیک‌لیک وارسا، سؤزلر دوشونجنی دوغرو یوروملاماز. دوشونجه یاخشی آنلاشیلمازسا، ایشلر گرکدیگی کیمی گؤرولمزلر. ایشلرین گرکدیگی کیمی گؤرولممه‌سی یئرلرده گلنک (عادت) ، کورال، اکین (کولتور) آرا‌دان گئدر.گلنک، کورال، اکین آرا‌دان گئدرسه توره (عدالت) ایری یولا گئدئر. توره ایری یولا گئدرسه، شاشقینلیغا دوشن توپلوم نه ایش گؤرجیینیبیلمز. بونا گؤره ده دیل کیمی اؤنم‌لی اولان نسنه یوخ‌دور ". کونفیسیوسون بو اؤنم‌لی دیرلندیرمه‌سی دیلین اولوس وارلیغیندا نه کیمی ائتگن اولدوغونو گؤستریر.
دیل بیر اولوسون گئچمیش‌لیکده (تاریخده) اویغارلیغینین دا یانسیدیجی‌سی‌دیر. دیلده اولان سؤزلرله او اولوسون گئچمیش‌لیگینه ایشیق توتماق اولار. دیلین وارسا‌لیغی (زنگین‌لیگی) بیر اولوسون اویغارلیغینین یانسیدیجی‌سی اولدوغو کیمی ده گوون قایناغی‌دیر. اولوس بو وارلیغا گوونه‌رک اونو گوونجه‌یه آلیب، گلیشدیرمه‌سینه اؤنم وئرر.
آتاتورک دیلین ائتگن‌لیگینی بئله دیرلندیرر. " دیلله اولوسال دویغو بیر بیرینه چوخ باغ‌لی‌دیر. وارسال بیر دیل اولوسال دویغونون گلیشمه‌سینده ائتگن‌دیر...اؤلکه‌میزی یابانجی گوج‌لردن قورودوغوموز کیمی دیلیمیزی ده یابانجی دیل‌لردن قورومالیییق". آتاتورکون بو دیرلندیرمه‌سی تورکییه‌ده دئولتین دیل سیاستی‌نین یارانماسییلا سونوجلاندی. بو سیاستین نه کیمی اؤنم‌لی اولدوغونو دوشونه‌رک 1932-جی ایلده یارانان تورک دیل تتقیق جمیتینه(تدتج، سونرا‌لار آدی تورک دیل کورومو اولا‌راق دئیشیلدی) اؤزو باش‌چی‌لیق ائدیب، باشقا سورو‌لرده ده کونو ایله باغ‌لی دیل اوزمان‌لارینا ایشین سوروم‌لولوغونو آنیمساتمیش، اونلارا گرکن تاپشیریق‌لار وئرمیش‌دیر. دئولتین ائله‌جه ده اونون دئولت باشچیسینین بو یوکسک قایغی‌سی سونوجو، یوزده ایرمی‌سی (%20) تورکجه اولان دیل، 76 ایلدن سونرا تورکجه‌نین یوزده‌سی سکسنه وارمیش‌دیر. اؤزگه دیل‌چی‌لر تورکجه‌نین بئله گلیشمه‌سینی شاشقین‌لیقلا قارشلاماقدا‌دیرلار. آتاتورک دیلی “تورکجلشمیش، تورکجه‌دیر” دئین گئریجی ائوریمچیلررین علین‌دن آلمیش، دئوریمجی‌لره وئرمیش‌دیر. بونونلا دا تورک دیلینی اؤزگه بویوندوروق‌لاری آلتین‌دان قورتاریب، تورک اولوسونون دیل گوونینی اونلارا آشیلامیش‌دیر. تورکجه‌نین اینانیلماز اؤلچوده بئله گلیشمه‌سی‌نین دئولت سیاستین‌دن باشقا، بیر ده دیلین اؤزونون کؤکونده گلیشمه اولاناق‌لی اولماسی ائتگن اولموش‌دور. بیلیندیگی کیمی تورک دیلی چوخ‌لو ائدیم‌لرله اکلرله وارلی‌دیر. بو اولاناق‌لاردان یارارلانا‌راق قارشی‌لیغی اولمایان اؤزگه سؤزلرینه قارشی ایستنیلن یئنی سؤزلری یاراتماق اولار. تورک دیلی کورومو ایله بیرگه باشقا یازی‌چی‌لارین، قوشوق‌چولارین ، دیل سئودا‌لی چئشیت‌لی بیلیم دال‌لارینین بیلگین‌لری ده بو ایشه قاتیلمیش‌لاردیر. سوروم‌لولوغو بیلیمه یوکله‌ین بو ایشین سونوجو اولا‌راق ایندی تورکجه چئشیت‌لی بیلیم دال‌لاریندا گلیشمکده‌دیر.
آذربایجاندا ایسه ، دئولتین دیل سیاستی اولمادیغینا گؤره دیل گئریجی ائوریمجی دیل‌چی‌لرین علینده اسیر قالمیش ، گلیشممیش‌دیر. بو ائوریم‌چی‌لرین دیلین سؤز آلانیندا گلیشمه‌سینه توخونارکن ، یاشایا‌جاق اؤز تورکجه‌لره “آرخئیقلشمیش” ، یئنی اؤزگه سؤزلرینه ایسه، “وطنداش‌لیق قازانمیش”، (تورکجلشمیش) قارشی‌لیغی وئریرلر. آنجاق بون‌لاردان نه اوچون او آرخئیقلشمیش دئدیگینیز سؤزلرین قارشی‌لیغی اؤزگه سؤزلری ایشلنیر؟ سورولاندا، منتیق دیشی بیر سؤزله قارشی‌لانیرسان، “ وطن داش‌لیق قازانمیش”. دیلین ایشقالینی “وطنداش‌لیق” کیمی منیمسه‌ین بیر آنلاشلا اونو قوروماق اولاناق‌سیزدیر. بو گئریجی آنلاییشلا دیل اؤنجه کیرلنیر ، سونرا دا اؤلوم سینلاغینا (مزارلیغینا ) چئوریله‌رک اؤلور. جان‌لی وارلیق آدلان‌دیریلان دیل ایسه ، چاگداس آراج‌لیغینی قوروماق اوچون گلیشمیش دیل‌لرین یئنی سؤزلرینی اؤزلسدیریب، قارشیلاما‌لی‌دیر. بیری‌لری، “بوتون دیل‌لر بیر بیرین‌دن سؤز آلیر” دئییرلر. بو دوغرو، آنجاق قوهوم اولان دیل‌لردن آلیرلار. تورکجه‌نین اؤزل کورال‌لاری ، گنل‌لیکله سس اویومو بو دوشونجه‌نین یئرسیز اولدوغونو گؤستریر. چون، یابانجی سؤزلر گنلده بو کورالا اویمور، دیلین سس اویومونو پوزا‌راق، تورکجه‌نین آخیجی‌لیغینی اؤنلور. بونونلا دا دیل گلیشمه‌دن قالیر. دیلده یئنی سؤز یاراتماق اوچون کؤک‌لردن یارارلانیلیر. بو یابانجی سؤزلرین کؤک‌لرینه دایا‌لی یئنی سؤز یاراتماق اولاناق‌سیز بیر ایشدیر. اؤزگه سؤزلری‌نین گؤرو سوره‌لری دیلده بیتدیک‌دن سونرا، تؤرمدیک‌لرینه گؤره قیسیر قالیر، دیلی سین‌لییه چئویریر. یابانجی سؤزلرین چئویریلیب، تورکجه‌لرینه قارشی “اویدورما”، “ساختا” کیمی آنلام‌سیز دامغا وورولور. بودا منتیق دیشی بیر ساو‌دیر. چون، سؤزلر کیمی بوتون یئنی یارانان نسنه‌لر اؤنجه اویدورولور، سونرا یارانیر. هئچ بیر دیلی دوغادا گؤرونمز سؤز داغارجیغی یوخ‌دور. دوغادا گؤرونمز سؤز داغارجیغی اولمادیغین‌دان، بوتون دیل‌لرده یئنی سؤزلری سوروم‌لو کسیم‌لر اویدورا‌راق یارا‌دیرلار. آنجاق بونو توپلوما منیمستمک، سوروم‌لو کسیم‌لرله دئولتین دیل سیسیاستی‌نین ایشی‌دیر. دئولت رسمی یایین، باسین قوروم‌لاریندا یئنی سؤزلرین ایشلدیلمه‌سینی اویغولاتما‌لی، اؤزگه سؤزلرین ایشلنمه‌سینی یاساقلاما‌لی‌دیر. بو بیلیمسل سیاسال قیسیتلما اولوسا دیل سئوگینینی آشیلاماقلا یاناشی دیلیده گوونجه‌یه آلدیریر. بو ایشی قوزئی آذربایجانده دئولت ائتمزسه دیل نئچه ایلین ایچینده داها دا آنلاشیلماز دوروما گلر ، توپلوم دا اونا یلنمه‌دن اؤزگه دیل‌لره یئم ائدئر. بو گون قوزئی آزئربایجاندا دیلین وارلی اولمامسی ایستر ایستمز گلیشمیش آجوندا گنج‌لری روهسال آشاغی‌لیق کوپلئکسنه سوروکله‌یه‌رک ، اؤز دیل‌لرین‌دن چکین‌دیره بیلر. چون، گنج‌لیک یئنی‌لیگی یاشادیغی اوچون، اونون آنالمبیلینجین ده یاشاماق ایستیر. بیر سؤزون آنلامبیلئمی اونون قاوراماسینی راحتلادار، دوغرو ایشلدیلمه‌سینه یاردیم ائدر. آنلامی قاورانیلمایان سؤزلر ایشلدیلسه بئله بیلینجالتیندا یئرلشمدیگین‌دن منیمسنمز. منیمسنمه‌ین سؤزلرین ده گرکن ائتگی‌سی اولماز. قوزئیده سووئت دؤنمینده ائگئمن روس دیلی‌نین ائتگی‌سینده “آنا“، “آتا” کیمی آنلامبیلیمی آیدین اولان سؤزلرین یئرینی، آنلامی آیدین اولمایان “ماما”، “پاپا” کیمی سؤزلر توتموش‌دور. دوغال اولا‌راق اینسان‌لارین سایقی گؤستردیگی بو ایکی وارلیغین اؤنمینی قاورادا‌جاق سؤزلر،(آنا، آتا) سوموتلوق‌دان، سویوتسوزلوغا گؤتوروله‌رک، آنلامسیزلاشمیش‌دیر. بونونلا دا آذربایجان یازینیندا (ادبیاتیندا) اؤنم‌لی یئری اولان “آنا“،“آتا” سؤزلری آنلام سویوت‌سوزلوغونا سوروک‌لنه‌رک ائتگی‌سینی ایتیرمیش‌دیر. آناسینا “ماما” دئیئن بیر توپلومون بیلینجالتینا “آنا وطن”، “آنا تورپاق” آنلاییش‌لارینی آشیلماق چوخ چتین‌دیر. بونا گؤره ده توپلوم بیلینجالتیندا قاوامادیغی دئییم‌لرین اؤنمینه وارماز. اؤنمینه وارمادیغین‌دان اونو دا ساوونما.
گونئی آذربایجاندا ایسه، ایللر بویو ائگئمن اولوسون سیاستی سونوجو دوروم بیر آز آجینا‌جاق‌لی‌دیر. اوردا تورک اولوسونا دیل‌لری‌نین بیلیم‌سیز، یئترسیز بیر دیل اولدوغونو آشیلامیش‌لاردیر. یاساق‌لارلا، باسقی‌لارلا توپلوما آشی‌لانان بو آنلاییش، توپلومدا دا ایناما ندن اولموش‌دور. بونونلا دا تورک اولوسو اوردا دیل گوونینی ایتیرمه‌یه سوروکلنمیش‌دیر. بونا باخمییا‌راق گونئی آذربایجان آیدینی آز سوره ایچینده اولسادا ،باسقی‌لاردان قورتولان کیمی دیلینه ساریلمیش، اونو قوروماغا اؤزن گؤسترمیش‌دیر. آنجاق سوره‌لرین آز اولدوغون‌دان سورک‌لی ائگئمن دیلین آرخاسیندا داینان دئوئلت سیستی او اؤزوئری‌لی آیدین‌لارین ائتگی‌سینی آزالتمیش‌دیر. بونا باخمییا‌راق تورک اولوسو دیلی‌نین گئچمیشین‌دن گوج آلدیغین‌دان دیلینی قورویا بیلمیش‌دیر. بو قورونمادا ایکی ائتگن ندن واردیر. بیرینجی‌سی ائگئمئن دیلین یئترسیزلیگی، ایکینجی‌سی ایسه تورکجه‌نین گئچمیش داغارجیغینین وارلی اولماساییلا یاناشی دیلی‌نین اوستون اؤزل کورال‌لاری اولموش‌دور. بونا باخمییا‌راق دئولئت چئسیت‌لی باسقلرالا آز دا اولسا ایستدیگینی الده ائتمیش‌دیر. سون 15 ایلین ایچینده اولوسال دوشونجه‌نین یایقینلاشماسی سونوجو گنج‌لرده تورکجه‌یه گوون آرتماقدا‌دیر. آرتیق گونئیده یازی‌چی‌لار، قوشوق‌چولار، بیلیم آدام‌لاری اؤز تورکجه‌یه اؤزن گؤستریرلر. یازی‌لاریندا ، دانیشیق‌لاریندا چالیسیرلار آرینمیش تورکجیله ، یازسین‌لار، دانیشسین‌لار. بو ایش ده گنج‌لرده اولوسال دوشونجه‌نین یایقینلاشماسینا کؤمک ائدیر. اونلار بیلیک‌لی اولا‌راق تورکییه‌ده یئنی یارانان سؤزلری یازی‌لاریندا ایشلرمکله اوردا دیلی گئونجه‌یه آلیب، توپلوما دیل گوونینی آشیلیرلار. بو چوخ دوغرو بیر سیاست‌دیر. آنجاق دیلله باغ‌لی دوزن‌لی بیر قوروم اولمادیغینا گؤره آراسیرا چئسیت‌لی آنلامداش سؤزلر ایشلدیلیر. بیری‌لری تورکجه‌سینی بیلمدیگین‌دن، فارسجایادا قاشینما‌لاری (آلئرژی‌لری) اولدوغون‌دان اؤزلری یئنی سؤز یاراتماغا چالیسیرلار. بو دا گله‌جکده دیلده سورون یاردا بیلر. چون، آراسیرا اؤنریلن سؤزلرین ایچینده تورک دیل کورال‌لاری اؤنمسنمیر. بونا باخمییا‌راق توپلومدا دیل گوونی یاراتماغا کؤمک ائدیر.
یوخاریدا دئییندیگیم کونولر گنلده دیلیمیزله باغ‌لی سورون‌لاردیر. آنجاق، “نه ائتمک اولار”؟ سوروسونا گلدیکده ایسه ، دوشونجه‌لریمی قیساجا پایلاشماق ایستیرم .
بیرینجی‌سی قوزئی آذربایجاندا دئولتین دیل سیاستی اولما‌لی‌دیر. دئولت دیلی اولوسون، اولوسال وارلیغی‌دیر . بو وارلیغی قوروماق اوچون دئولت یاسا چیخاریب، اونون گلیشمه‌سینه یاردیم ائتمه‌لی‌دیر. ایکینجی‌سی دئولت چوخ گوج‌لو بیر دیل قورومو یارادیب، اورانین سؤز یاراتما قولونو یاسا‌لار گریی گوجلندیرمه‌لی‌دیر. اورانین اؤنردیگی یئنی سؤزلر یاسانی آراخاسینا آلا‌راق دئولت قوروم‌لاری ایله اؤزل قوروم‌لارین باسین، یایین قورولوش‌لاریندا تانیتیلما‌لی، اونلارین یایقینلاشماسیندا یاردیم ائتمه‌لیدی‌لر. بونلا یاناشی یئنی سؤزلرین ایشلدیلمه‌سینه دئولت قورولوش‌لاریندا یاسا گریی ماده‌لر اکلنمه‌لی‌دیر. دئولت ایشچی‌لری بو ایشی گرکسیم اولا‌راق گؤررسه وطنداش‌لارین آراسیندا یئنی یارانمیش سؤزلر یایقینلاشار. بیر سؤزله دئولت اؤزگه سؤزلری‌نین ایشلدیلمه‌سینی اولوس‌لار آراسی قاچاق‌چی‌لیق مالی کیمی یاساقلاتما‌لی، اؤنریلن یئنی سؤزلری ایسه اؤلکه‌نین یئرلی مالی کیمی توپلوما تانیدا‌راق ، یایقینلاشدیرما‌لی‌دیر. بونونلا دیله گوون یارانار ، توپلوم اونو ایشله‌ده‌رک گوونجه‌یه آلار. اوچونجوسو آراج‌لاری سؤزلر اولان (یازی‌چی‌لار، قوشوق‌چولار، بیلگین‌لر،…) بو سیاستین آرخاسیندا دوروب، یازی‌لاریندا دانیشیق‌لاریندا دوزلدیلن یئنی سؤزلری یانسیتما‌لی‌دیرلار. بونونلا دیل سوروم‌لولوغو توپلومون ایچینده آنلاشلیر دورما گله‌رک، اونون(دیلین) بیلینج‌لی اولا‌راق گلیشیب، قورونماسینا اؤزن گؤسترر. گونئی آزربایجندا اولان اولوسال قوروم‌لار دا بو سیاستی ایزله‌یه‌رک، اوردا گئدن آیدینلاشمایا کؤمک ائده بیلرلر. بو ایشلر گؤرولمزسه، اؤلوم یاتاغینا دوچموش سایرینی قیسا بیر سوره ایچینده اؤلوم گؤزلییر. بو اؤلوم‌دن قاچماق اوچون اولوسال وارلیغیمیز اولان دیلیمیزه سایریلماق بیر گؤرو‌دیر. بو گؤروده دویارسیزلیقلا اوسال‌لیق (سهلنکارلیق) باغیشلانماز بیر خیانت‌دیر. دیلیمیزه اولان بورجوموزو یئرینه یئتیریب، بو خیانته بویون ایمیلیم
بعد از احمد شاه مرحوم نوبت عبدالله گل ... و این یعنی دئموکراسی
 |
ولی از نوع دیگر است این مدعا. وکیل مجلسی از حزب مخالف اقتدار دولت قانونی ترکیه، در توجیه پئتیشن امضا عذر خواهی جماعتی از روشنفکران به اصطلاح تورکیه از جامعه ارمنی که مدعی قتل عام شدن در عرفه سال های جنک جهانی اول اند.گفته که مادر بزرک رئیس جمهور از کنیه ارمنی است و بلطبع عبدالله گل که جمهور باش باخان باشد نژاد به نیمه ،از ارمنی هاست.
و التهاب در جامعه دینی و دئموکراسی تورکیه را به دنبال داشت .بدون ... و بستن گوجه و بازار و سنگر بندی پلیس تا دندان مسلح و مدارس از نوع یونانی اش که این روز ها پاک به هم ریخته اند این مهد فلسفه را، عبدالله گل به روش یک دئموکرات هم در عمل و هم در ذهن از دست همان وکیل هتاک شکایت به محاکم برده و به مبلغ یک لیره دعوی تضمینات نموده، این یعنی بدون داغ و درفش حق ستاندن و توزیع و توصیف قانون، و در نهایت آسایش جامعه در حال گذار به سرمایه داری و دئموکراسی از نوع لیبرالیسم.از نوع شرقی و کاملا جامعه مذهبی، که علی رغم روز کاری در آدینه ها به نماز جمعه می روند و ادعای هم ندارند چون ادعای فریضه است و لاغیر.