کوچک شدن دریاچه ارومیه از 500 هزار هکتار به 120 هزار هکتار، هشدار مهمی است
برای این که شوره زار حاصل شده از این عقب نشینی همه اراضی، مزارع، ساختمان ها و
نواحی مسکونی و آبادی های اطراف را تهدید می
کند.
تهران_ میراث خبر
گروه استان ها:
به دلیل بهره گیری از سدهای احداث شده روی اغلب رودخانه های موجود در حوزه آبزیر
دریاچه ارومیه که به سمت این دریاچه منتهی می شوند، شوری آب از حد اشباع گذشته و
خطر مرگ این دریاچه را تهدید می کند.
"مسعود باقرزاده کریمی"، کارشناس مسئول
امور تالاب ها و متخصص آبخیزداری در این باره ضمن هشدار نسبت به وضعیت بحرانی
دریاچه ارومیه گفت:«طی سال های اخیر این نکته کاملا روشن شده که اغلب سدهای احداث
شده، محیط های پایین دست خود را تحت تاثیر قرار داده اند و دریاچه ارومیه بارزترین
نمونه ازاین دست است.»
او گفت:« باتوجه به این که در حوزه آبریز دریاچه ارومیه
و اغلب رودخانه هایی که به سمت این دریاچه منتهی می شوند، تعداد زیادی سد ساخته شده
که برخی مورد بهره برداری قرار گرفته و برخی نیز در حال احداث است، شوری آب این
دریاچه به شدت افزایش یافته و از حد اشباع گذشته و هم اکنون این بحران به مرحله ای
رسیده که خطر مرگ دریاچه را به دنبال دارد.»
به گفته کریمی در پی کاهش حجم آب
ورودی به این دریاچه نه تنها آب دریاچه بسیار شور شده است بلکه اساسا از وسعت این
دریاچه مهم که در زمره مهم ترین مناطق زیست کره جهان شناخته شده قرار دارد و وسعت
آن زمانی 500 هزار هکتار بود، کاسته شده است. طبق برآوردهای انجام شده، میزان کاسته
شدن آب دریاچه ارومیه بالغ بر 120 هزار هکتار است.
کریمی یادآورشد:«این کوچک
شدن هشدار مهمی است برای این که شوره زار حاصل از این عقب نشینی تمام اراضی، مزارع،
ساختمان ها و نواحی مسکونی و آبادی های اطراف را تهدید می کند زیرا با هر بار وزش
باد، نمک موجود در شوره زارهای پدید آمده به سوی این اراضی و نواحی مسکونی هدایت و
منتشر می شود که سبب خشکسالی می شود. این روند روی کشاورزی منطقه و سلامت مردم و
افزایش مهاجرت ها خواهد داشت.»
به عقیده کارشناسان محیط زیست، این اقدامات و
عوارض ناشی از آن که به دلیل عدم اجرای ارزیابی های زیست محیطی در طراحی و برنامه
ریزی و احداث سدها رخ داده است برخلاف اهداف تعیین شده درسیاست بیابان زدایی کشور
بوده است زیرا ایجاد شوره زارها و بروز خشکسالی در منطقه، گسترش و افزایش مناطق
کویری را در پی دارد.
به گفته کریمی کویرهای ایجاد شده حاصل از عقب نشینی دریاچه
ارومیه به ویژه از نوع کویرهای بسیار خطرناک است زیرا اساسا کویرها از نظر ترکیبات
خاک به دو دسته کویر نمک و کویر بدون نمک تقسیم می شوند.
کویرهای نمکی نوع
بسیار خطرناکی از کویرها به شمار می روند که ادامه حیات گونه های بومی منطقه را
مورد مخاطرات جدی قرار می دهند.
نسبت نمک دریاچه ارومیه دو برابر نمک
اقیانوسها است به همین علت آب آن هیچ گاه یخ نمیزند.از گذشته های دور آب
دریاچه ارومیه به علت املاحی که در آن محلول است، مورد توجه بیماران
امراض جلدی و پزشکان بومی بوده و گل ها و گیاهان بومی آن در درمان بیماریها
مورد استفاده قرار میگرفته است.
دریاچه ارومیه یکی از ???? ذخیرهگاه طبیعی
محیط زیست جهان است که بهدلیل طبیعت مناسب برای زیست دایمی و موقت انواع پرندگان
کمیاب و نادر جهان و زیباییهای طبیعی سواحل و جزایر آن از سوی "یونسکو" به عنوان
یک ذخیرهگاه "بیوسفوری" (زیست سپهر) در جهان شناخته شده است.
این دریاچه بخشی
از منطقه پارک ملی اورمیه است که از سال 1954 تاکنون به عنوان ذخیره گاه زیست کره و
تالاب بین االمللی شناخته شده است.
باتوجه به تعاریف ارائه شده از سوی
کنوانسیون رامسر درمورد تالاب ها، این منطقه واجد ویژ گی های طبیعی و زیست محیطی
منحصربفردی بوده است که آن را در ردیف تالاب های بین المللی و ذخیره گاه های زیست
کره قرار داده است اما تداوم شرایط ایجاد شده موقعیت طبیعی و بین المللی این منطقه
دچار مخاطرات جدی کرده است.
در حال حاضر کاهش آب دریاچه ارومیه باعث شده از
مساحت این دریاچه به میزان ? ???درصد کاسته شود.چندی پیش نیز "کیومرث کلانتری"،
مدیرکل محیط زیست آذر بایجان غربی و ضعیت این دریاچه را اسفناک عنوان کرده بود .
بنا بر گزارش های موجود از تراز حداکثر آب این دریاچه در سال? ???تاکنون به
میزان چهار متر و ???سانتی متر کاسته شده و این روند همچنان ادامه دارد .میزان شوری
آب دریاچه نیز به ? ????گرم در هر لیتر رسیده است در حالی که میزان غلظت نمک در آب
این دریاچه در شرایط عادی ? ????گرم در لیتر است .
با توجه به این که هماکنون?
???سد دیگر نیز در استان آذربایجان غربی در دست ساخت و مطالعه است، ضروری است که
هشدار کارشناسان محیط زیست بیش از هر زمان دیگری از سوی مسئولان وزارت نیرو مورد
توجه و بررسی دقیق قرار گیرد.
سایت بازتاب | کد خبر : ۳۰۰۱۴ |
پرونده هستهای ایران و تلاش دیپلماتهای ایرانی برای دفاع از حق کشورمان در دارا بودن فناوری هستهای در حالی در جریان است که همسایه شمال غربی ایران، تلاش میکند عضو اتحادیه اروپا شود.
در مقالهای که «حسن سواری» به رشته تحریر درآورده، با بررسی حرکت اخیر «عبدالله گل»، وزیر خارجه ترکیه، که به پیروزی دیپلماسی این کشور انجامید، اشاره شده و به نقش یکپارچگی مردم این کشور در این پیروزی پرداخته است.
در این مقاله آمده است: بر پایه برنامه از پیشتعیین شده، سوم اکتبر روزی بود که باید مذاکرات مربوط به تعیین چهارچوب گفتوگوهای اتحادیه اروپا و ترکیه جهت الحاق این کشور به اتحادیه از سر گرفته میشد. اما چند روز پیش از این تاریخ، به خاطر مخالفت اتریش با اصل عضویت ترکیه، بحرانی در این زمینه پدیدار شد... .
در آستانه سوم اکتبر، وزارت خارجه اتریش به صراحت مخالفت خود را ابراز کرده و اعلام داشت، تنها با فرمولی در این زمینه موافقت خواهد کرد که به موجب آن، ترکیه نه به عنوان عضو، که شریک ترجیحی در کنار اروپا باشد، چیزی که احزاب دستراستی افراطی فرانسه نیز از آن حمایت میکنند. اما ترکیه به هیچ وجه حاضر به پذیرش این پیشنهاد نبوده و نیست. در آستانه زمان مذاکرات، به دلیل اصرار اتریش بر موضع خودش، مردم و دولت ترکیه به صورت یکپارچه مخالفت خود را با این پیشنهاد ابراز داشته و مطبوعات کشور ـ همگی موافق و مخالف دولت ـ از موضع دولت حمایت کردند وزارت خارجه ترکیه اعلام کرد که «تا زمانی که اروپا در مورد شروع مذاکرات منتهی بر عضویت کامل این کشور به اجماع نرسیده و بر فرمول شریک ترجیحی اصرار کند هواپیمای حامل وزیر خارجه برای شرکت در نشست بروکسل و امضای سند مربوطه از آنکارا بر نخواهد خاست»؛ این جمله را بخاطر بسپارید... .
آنچه بیش از هر چیز خودنمایی میکرد، «وحدت ملی» بود که حول محور «منافع ملی» شکل گرفته بود و این یگانگی و اتحاد، در مدت کوتاه به اوج خود رسید تا بتواند اروپا را به یافتن راهحلی که برآورنده انتظارات ترکها باشد، قانع کند. به هر حال، بحران لحظه به لحظه جدیتر میشد، وزرای خارجه اروپایی در بروکسل منتظر «عبدالله گل» بودند در حالی که او تصمیم خود دال بر عدم شرکت در این نشست را به صراحت اعلام کرده بود. با توجه به حمایت ملی گسترده از تصمیم دولت، که از چشم اروپاییان پنهان نبود، لازم بود تا این قضیه با لحاظ کردن خواسته طرف ترک، به نحوی حلوفصل میشد زیرا که اروپاییان نیز گرچه شرایط سختتری را به این دولت تحمیل میکنند و ترکیه دلخواه خود را به عنوان عضو جامعه اروپا میپسندند، اما مایل نبوده و نیستند که یک کشور همسایه نسبتا قدرتمند عضو «ناتو» و دارای یک بازار مصرف بالقوه 60 میلیونی را به راحتی از دست دهند. به هر حال در این قضیه، پشتوانه ملی دولت ترکیه، عامل انکارناپذیری بود.
و اما این بنبست چگونه مرتفع شد؟ ... .
«عبدالله گل»، وزیر خارجه ترکیه، اواسط شب وارد بروکسل شد و مورد استقبال میزبانان قرار گرفت. «استراو» که به گرمی از میهمان خود پذیرایی کرده بود، آن روز را یک روز تاریخی نامید! نخستوزیر ترکیه در مصاحبه مطبوعاتی در آنکارا اعلام کرد که اروپا با موافت خود با مذاکره پیرامون عضویت کامل ترکیه، از دو گزینه «تبدیل به باشگاه دول مسیحی» و یا «بازیگر مؤثر بینالمللی» گزینه دوم را انتخاب و اضافه کرد، این موفقیت، مرهون حمایت تودهای مردم ترکیه بود... .
به رغم این واقعیت، ملاحظه شد که این نوع موضعگیری از سوی دولت ترکیه، نه تنها در میان ترکها مورد سرزنش قرار نگرفت، بلکه به شدت حمایت شد، به طوری که ظرف آخرین 24 ساعت پیش از بنبست به وجود آمده، رقم 73 درصد ترکها که موافق عضویت کشورشان در اتحادیه بودند، به 62 درصد تقلیل یافته و صفحههای بیشتر روزنامهها بر موضعگیری شدید علیه کارشکنی اروپاییان نقش بسته بود. به علاوه، این ریسک هم وجود داشت که نشست بروکسل به دلیل خودداری ارادی ترکها از شرکت در جلسه «مسیله» را ولو تا مدتی، کأنلمیکن تلقی کرده و مسئولیت آن را به گردن ترکها بیندازند. با این وصف، کسی وزیر خارجه و دولت اردوغان را بیسواد و ناآگاه به امور سیاسی متهم نکرد در حالی که بعید نبود و نیست که این موضعگیری تند، منتقدانی هم در داخل ترکیه ـ چه از میان احزاب و چه از میان شخصیتهای سیاسی ـ داشته باشد، ولی مهم این بود که این گروه و افراد، تمایلات و نقطهنظرات خود را به صورت علنی ابراز نکردند تا مبادا موضع دولتمردان، در صحنه حساس دیپلماسی تضعیف شود... .
یکی از مؤلفههای اصلی در ترجیح منافع ملی به منافع گروهی و حزبی این است که در صورت وقوع بحران، نخبگان سیاسی و گروهها و روزنامهها افکار عمومی را به پشتیبانی از دستاندرکاران سیاست خارحی هدایت نمایند. حتی اگر اعتقاد بر این باشد که این نوع موضعگیری و اظهارات اشتباه بوده و مخاطرهانگیز است. به نظر نمیرسد که علنی کردن انتقادات و مخالفتها از موضعگیری دولتمردان درباره پروندههای مهم و حساس که بعد خارجی داشته و به سرنوشت ملت و امنیت کشور گره خورده است، امر پذیرفتنی باشد؛ چرا که کمترین اثر این رویکرد، تضعیف جایگاه طرف خودی در میدان مذاکرات است... .