حبیب ساهیر


قورخـما! بو ماوی گؤی آلتیندا یانان آل گونشین

و اوفوق­لرده گوله ن آل شفقین سؤنمه یه­ جک

ایلک باهارین آچاجاق گول

اوته جک بولبول­لر

دونیامیز بیر ده بو عالم­ده خزان گؤرمه یه ­جک

دونیا دوردوقجا سهندˊین اوجا بورجوندا یانان

اول گؤموش رنگلی آی، یول­لاری آیدینلاداجاق

آخاجاق نهر­لرین

هم آچاجاق لاله­لرین

بیر ده ائولرده اینان سؤنمه یه ­جک اود و اوجاق

ائی منیم شانلی ائلیم

حور وطنیم

آل گونشیم

آی قادین­لار

آنالار

بیر ده آچین پنجره ­نی

صوبح آچیلماقدادی

صوبحون یئلی داغ­لاردان اسیر

رحمتلی حبیب ساهیر تورکیه تحصیل آلمیش و همان گون لرده وطنه قایدیب، همان کی گؤن لده کی وطن ایلک محاریبده دارما داغین ، و ساهیر تفگرونه یئر قالمادیغی سوره ده یاشماغا باشلایر ، و همده بیر یوگسول عائله دولاندیرماقدا زوراکیلیق چئکن گونلر. 

بیر آز جا اونونلا مرحوم نیما آشینالیقیندا و اونون یازدیغی شعر لرده و نیما کیمی دوشنوجه سینده خبر دارلیق یوخوم دی. 

آما حیف کی بیما کیمی او تقدیر ده اولمور ، باشدا کی شعر مرحوم ساهیر ادبیدات گوجونو گوستئریر 

ساهیر تک باشینا بیر اوزون سورگون لرده و معلیم جیلیقدا عومور گئجیردیر . 

ساهیر، داهی اوز هم عصر لری کیمی ایکینجی لیقدا یئر آلیر . 

بیزلر ساهیره و انون کیمی تفگر لره بورجلو اوماغیمیزی دان چیخار تمامالی یوخ

شهیر و ادبییات ( شهر و ادبیات)

شهیر ،بیر آچیدان مدنییتلرین قورولدوغو و گئلیشتیریلدیغی مکان اولاراق تانیم لانابیلر. بو نئدئنلر بیر چوخ دیلده شهرلیلیک له مدنی لیک آراسیندا دوغرودان بیر ایلیشکی قورولموشدو.

"مدنی" مدینه شهیر دئن اولما، باتی دیللرینده کی "بورژوا"، شهیری اولما. تورکجه ده کی "اویغار" ایسه اویغورلار کیمی یئرلئشیک و شهیرلی بیر مدنییت قورولموش اولما آنلامینا گئلیر.

تاریخ لرینه باخیلدیغی زامان شهیرلرین بنیه لرینده باریندیردیکلاری سوسیال طبقه و کولتورئل ذوق و استئتیک فرق لیق لارینی یاشاتان خوش گؤرو اورتاملاری یاراتاراق ادبییاتین اؤز ئللیک یازی لی ادبییاتین گئلیشمه سینده سون درجه اؤنملی بیر یئره صاحیب اولدوغو گؤرولور. بو نئدئن له دونیا ادبییاتینین گلاسیک لئشن اثرلرینین، مدنییت باخیمیندان اؤنه چیخان شهیرلرده یاراتیلمیش اولمالاری تصادوفی دئیلدیر.

صحبته  تورک ادبییاتی آچیسیندان یاخلاشتیغیمیز زامان دا بنظر بیر یاپییا قارشیلاشیریز. تورک ادبییاتینین یئتیشتیردیغی محمود کاشغری، مولانا، علی شیر نوائی، عاشیق پاشا،جوهری،ندیم، شیخ غالب،نامیق کمال، یحیی کمال، کیمی ادبی شخصیت لری یئتیشتیرن کولتورئل اورتاملار ، شهیرلردیر.

شهیر لر تاریخ بویونجا ادبییات اثرینین یاراتیلماسی ایچین اویغون بیر اورتام اولوشتورورکن، عین زاماندا ادبییاتین الهام قایناقلاریندان بیری اولموشدور.تورک ادبییاتیندا چاغلار بویونجا شاعیر لر ، شهیر لری ، بیر شعر  "تور" و یاراتاجاق قدر گؤجلو بیر ورغویلا شعرلئشتیرمیش لئردیر .شعیرلرینی دیوان ادبییاتی گئلئنئگی ایچینده یاراتان،"سئحرنگیز"دئنیلئن و دؤنملئرینین شهیرلرینی بیر چوخ یؤنویله گؤنوموزه داشیان اثرلر اورتایا قویاراق،شهیر لریمیزین تاریخینه سوسیال حیاتینا و کولتورونه ایشیق توتموش لاردیر. دیگر یاندان (           ۱۹۰۰ ) یوز ایل لریندن اعتیبارا قهوه خانه اولماق اوزه ره شهرین ساغلادیغی کولتوره ل اورتاملاردا صنعت لرینی ایجرا ائدن و گئلیشتیرئن عاشیقلرین "شهر داستانلاری"،سؤزونو اتتیکلئری شهیرلردئن سون درجه جانلی کئسیتلئری گؤنو موزه آختارماختادیرلار. بو دستان لاری، باخیلدیغی زامان عاشیق لر آچیسیندان شهرین بیلینئن ،یاشانان و اؤنملی چوخ اِیی کاورانلار کولتوره ل اورتاملار اولدوغو آنلاشیلماخدادیر.

و بو بنظر دوشونجه لئرله یازیلمیش شعر اؤرنک لریندن ده آنلاشیلاجاغی اوزه ره تورک ادبییاتیندا شهیر لر اوزه رینه سویله نئن شعرلرین سایی سی آز دئیلدیر.آنجاق،بو اثرلرین گره ک آراشتیریجیلار گره ک سه شهیر و ادبییات ایلیشگیسینی چوخ یؤنلو اولاراق دئیرلندیرئجک بیلیم آداملاری طرفیندن یئتئرینجه بیلیندیغی و آنلاشیلدیغی سویلئنمئز.

پروفسور دکتر مصطفی ایسن

تورکیه کولتور و توریزیم باخانلیقی موستشاری

به روی فردا (برنامه سینه خاطیر)

سونوندا ،صدا و سیما بو سیاقی دوشوندوکی بی بی سی نین قارشیلیقیندا تکجه پارازیت لر یوخ ، و لوگو دئشیکلیقی دا هیچ یوخ وهم دکور و حتی گنج  آپاراچی اصلا. ،"به روی فردا" تورکجه سی  " دووری صباحا"، بیر پروگرام دئیر کی اوچونجو کانال صدای و سیما دان پخش اولوندی. منجه بو نوع برنامه لر همیشه و دائما گره ک بیزیم مدیا دا گورسئنه.

اونجه سی رفرمیست لر شاید بیر اینانمامالی سوره جه بو پروگرامی سیر ائتلئمئکه باشلادیلار، و ممکونجه بیر فارس دئمیشکن تئوری دائی جان ناپلونا ، اووز قویدولار، آمما کئد کئده بو پروگرام اوز قویودی، الله قویسا بیر میللی دیالوگا.

بیر میللی دیالوگ کی هامیمیزین اونا احتیاجی وار، حتی بو معصوم اینقلابیین. دئیه جک سیز نه اوجون معصوم . آ کیشی بیر اینقلابین کی بویله جه مدافعه ائلیینی اولا و سحر تزدن هر کس یوخودان دورور اونا صاحاب اولماق ایستئیر بو معصوم دئیر؟

بونا اینانین اگر صدا و سیما صاحاب لاری لااقل هر هفته نه کی ایکی طرفدن ، اصلاح چی لاردان و اصول چی لاردان ، یوخ بلکه بیله جه بو ساده وطن داشین اوره ک سوزونو و دردینی دئسه منیم فکیریم چه  امریکا پروگرام لاریندان یعنی شباهنگ دئن توت گئت تا آتمیش دقیقه بی بی سی یه جه گئره کدیر آغزی بالانا.

آبالام بیر خلق گئرک خسته اولموش اولا کی اووز تلویزیا سین، رادیو سین، قویوب گئده بیر امپریالیست اولکه لرین پازارلاماسینا قولاق آسا ، بو او وقت ممکون اولاجاق کی هر وطن داش حس ائده بو تاسیسات و تام استانسیه لر تام آپاراجیلار و بونون و اووز خالقینین قیدینده دیر.  بیر مودیر و یا ناظیر، یا بیر مسئول غیرداجاسینا آیاقی آزا ، و باشینا هاوا گئله ، اگر قاباغیندا بیر مستقیل مدیا  گورسه ، آغزی نه دیر

"روبه فردا " پروگرامی امید ائلیرم کی بو یولدا و بو طرز ده موفق اولا ، هامی یا بئلنچی برنامه لر و آچیخ قونوشمالار لازیم دیر، هامی اوز سوزون و دردین اؤز باش آغری جی مدیر لرین  ادا لارینی گره ک اووز مدیا سیندا گوره.

داهی بو باره ده صور و صحبت میز چوخ دیرُ واللهی اووز تلویزیون و رادیو موزون آزاد لیقی و روبه فردا کیمی برنامه لری امریکا سسی و لندن سسین دئن داهادا گوزل دیر